พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่วัดขนอน

พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่วัดขนอน เป็นสถานที่เก็บรักษา “หนังใหญ่ วัดขนอน” ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อจะอนุรักษ์ตัวหนังใหญ่ และเรื่องราวของหนังใหญ่วัดขนอนเอาไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษา

ป้ายทางเข้าวัดเขียนว่า วัดขนอนหนังใหญ่ และมีสัญลักษณ์ “หนังใหญ่” ตั้งแต่ซุ้มประตูเข้าวัด ที่นี่มีพิพิธภัณฑ์หนังใหญ่เก็บสะสมไว้ที่เรือนไทย มีสองชั้น หลังคาทำคล้ายโบสถ์วิหารของวัด มีบันไดขึ้นชั้นบนจากด้านนอก ตัวอาคารเป็นสีน้ำตาลแดง ด้านนอกมีสนามหญ้าและปลูกไม้ประดับเอาไว้ สามารถถ่ายภาพเป็นที่ระลึกได้

หนังใหญ่ในที่นี้ก็คือชื่อเรียกของการแสดงแบบไทยๆ อย่างหนึ่ง ที่ตัวละครใช้ หนังวัวมาฉลุให้เป็นรูปร่างตัวละคร ที่คุ้นเคยกันก็คือตัวละครในวรรณคดีไทยเรื่องรามเกียรติ์ แล้วใช้คนชักให้ตัวละครมีการเคลื่อนไหว โดยใช้ไม้ทาบลงบนตัวหนังมีส่วนเลยจากตัวหนังสำหรับคนจับ มีไม้หลักๆ 2 อัน และบางตัวจะมีส่วนที่ขยับได้พิเศษคือ ส่วนแขนหรือมือ ส่วนคนดูจะเห็นลีลาท่าทางของตัวละครผ่านจอเป็นลักษณะเงาที่เคลื่อนไหว พร้อมเสียงร้อง เสียงดนตรีประกอบ คนเล่นหนังใหญ่มักออกท่าออกทางตามบทละคร

สิ่งที่สำคัญของมหรสพชนิดนี้ของไทยก็คือ แผ่นหนังฉลุภาพตัวละครนี้เอง ที่เราเรียกว่า หนังใหญ่

หนังใหญ่ของวัดขนอนมีการเก็บรักษาไว้ถึง 313 ตัว  การจัดแสดงจะเก็บไว้เรียงติดผนัง มีขนาดใหญ่ บนพื้นสีขาว ทำให้สังเกตรายละเอียดของลวดลายได้ชัดเจน

ในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้นอกจากจะได้ชมตัวละครหนังใหญ่แล้ว ยังได้เรียนรู้วิธีแกะสลักหนังตัวละครเหล่านี้

หากต้องการชมการแสดงเชิดหนังใหญ่  ให้ไปวันเสาร์ ช่วงเวลา 10.00-11.00 น. จะมีการแสดงให้ชมแบบฟรี

ส่วนถ้าไม่ได้ไปในช่วงวันเสาร์ แต่อยากเห็นการแสดงหนังใหญ่ ที่นี่มีการแสดงหนังใหญ่จำลอง ที่ใช้ระบบอิเลคโทรนิคส์กำกับ สามารถหยอดเหรียญแล้วให้หนังใหญ่จำลองแสดงให้ดูได้

หนังใหญ่เป็นศิลปะการแสดงที่ควรรักษาเอาไว้ให้ลูกหลานได้รู้จักและเห็นของจริงได้ ไม่ใช่แค่เรื่องเล่าในตำราที่เห็นแต่ภาพ

ที่ตั้ง

วัดขนอน บ้านสร้อยฟ้า อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี 70120